Reisverhaal «Dhofar en zuidelijke helling Hajar gebergte»

Oman, nog een land in het Midden-Oosten | Oman | 4 Reacties 28 Oktober 2018 - Laatste Aanpassing 06 Februari 2020

(Dhofar vervolg)

Ten westen van Salalah is het nog iets meer dan 120 km rijden tot de grens met Jemen. Op zich is het daar veilig genoeg, de oorlog vindt plaats verder in het land Jemen

Op deze kaart van januari 2018 zien we dat de problemen in Jemen veel meer in het westen gesitueerd zijn

Het grensgebied is erg bergachtig, daar wonen (aan beide zijden van de grens) zeer weinig mensen.
Het grootste probleem is dat in Jemen bladeren van de qat-plant verkocht worden. Op deze (verse) bladeren kauwen geeft een licht stimulerend effect. In Oman is qat verboden, maar Jemenitische smokkelaars proberen via de zee in het uiterste westen van Oman hun bladeren aan land te brengen. Steevast worden smokkelaars opgepakt in Oman en gevangen genomen.
Ik lees ook dat Oman een muur bouwt op de grens tussen Oman en Jemen. Niet om beide landen van elkaar af te sluiten, wel om controle te hebben over wie in en uit gaat. Anderzijds lees ik ook dat er bij de grens in Oman een grote medische post opgericht is om zieke en gekwetste Jemeniti te behandelen. Ook de families van deze mensen komen mee over de grens en krijgen ter plekke voedsel en onderdak. Oman neemt echter niet alle vluchtelingen uit Jemen op.
(https://www.middleeasteye.net/news/salalah-forever-yemeni-home-oman-across-troubled-border-815508113)

We rijden zeker niet tot de grens, veel is daar immers niet te zien.

Vertrekkend uit Salalah komen we eerst Port Salalah tegen, de grote beschutte containerhaven. Het is een diepzeehaven, gelegen aan de Indische Oceaan met een sterke jaarlijkse stijging aan activiteiten (opslag en overslag)

niet alleen containerhaven, ook nog heel wat andere activiteiten.

Maersk is een grote klant van Salalah Port

er zijn verschillende groepen van 2 containerkranen te zien

en dan vele hoge en lage containerkranen samen. Hier worden waarschijnlijk (zeer) grote containerschepen geladen

net rummikub

Salalah streeft ernaar om de grootste containerhaven op het Arabische schiereiland te worden. Vergelijken we even de cijfers voor 2017: Dubai (in de Verenigde Arabische Emiraten) verhandelde toen 15,73 miljoen containereenheden(plaats 9 op wereldranglijst) , (Antwerpen 10,04 miljoencontainereenheden, plaats 14), Saudi-Arabië 3,06 miljoen containereenheden (plaats 40) en Salalah 3,32 miljoen (plaats 46)

Door cycloon Mekuna van 25 mei 2018 heeft ook de containerhaven schade geleden. De kranen waren verankerd, de containers waren verwijderd, maar stroom, communicatie en wegen moesten hersteld worden.

Eens voorbij Salalah Port eindigt de kustvlakte . Vanaf nu gaat de weg voor het grootste gedeelte door het
binnenland.

het gebied is terug minder groen

We slaan af naar het dorpje Eftalqiot.

we zien hier een herder met zijn kudde schapen of geiten

koeien  leven op de asfaltweg van het dorp

We vervolgen voorbij het dorp de piste richting zee. We bevinden ons op een hoogte van meer dan 100m, een afdaling is hier niet. Wel mooie uitzichten op de klifkust.

beneden, aan de voet van de klif waar wij op staan, een wit zandstrandje, verder staan de rotsen direct in de zee

Nadien rijden we verder richting westen.

Na een tijdje daalt de weg tot aan de kust, bij het dorpje Mughsail. In de reisgids staat het strand als zeer mooi beschreven

regelmatig zijn er op het strand pick-nickhuisjes voorzien

Hier komt in de zomer een massa toeristen uit Oman en de naburige Arabische landen. Door de moesson is de temperatuur hier slechts 25°. Voor westerlingen is dit geen goed seizoen, het is dan immers zeer vochtig en steeds bewolkt.
Nu ligt het strand er verlaten bij. We zien arbeiders bezig het strand op te kuisen,

enkele tellen later mogen we niet verder rijden langs de kustroute. We rijden toch nog wat verder, zien een berg stenen op de baan liggen, we stappen uit en bemerken dan dat de weg, geconstrueerd over de lagune, niet meer bestaat.
Cycloon Mekunu ( 25 mei 2018) heeft hier lelijk huis gehouden.

aan onze zijde verdwijnt de weg in het water

om aan de overzijde weer tevoorschijn te komen

toch even aan de overzijde gaan kijken

hier leeft de Grote Kuifstern (Sterna bergii)

een Steenloper (Arenaria interpres) vliegt weg wanneer we dichterbij komen

Ik lees later op de dag dat slechts enkele dagen later (29 mei 2018) het leger klaar was met de aanleg van een voorlopige weg meer in het binnenland. Deze weg is immers de enige mogelijkheid om het nog meer westelijke deel van Dhofar te bereiken.

In reisgidsen en op kaarten wordt hier gesproken en geschreven over een lagune, maar door de storm is er terug een open verbinding met de zee.

Wanneer we terug op de oorspronkelijke weg zijn, is er een zijweg richting zee. Vanaf de parking is er een wandelpad naar een grote, overhangende grot, Marneef Cave.

poging om mensen te laten beseffen dat ze hun vuil niet zo maar moeten weggooien, een wereldwijd probleem 

de rots van de grot, van op een afstandje bekeken

Iets verder wandelen en we komen bij de spuitgaten of blaasgaten. Doordat een zeegrot onder het land (rots) is gevormd en die zeegrot een tamelijk smalle opening (verticale tunnel) naar boven op land heeft, ontstaat er een spuitgat. Komt nu een grote golf (dit betekent water onder hogere druk) in die zeegrot, dan is de enige uitweg voor de aanwezige lucht en het aanwezige water, de verticale schacht. Het zeewater wordt dus naar boven gespoten door dat gat.
Is de golf kleiner, dan botst het water tegen de verste wand, en wordt de golf terug gekaatst richting zee, door de grot.
Om alle ongevallen te vermijden zijn de 3 spuitgaten aan de bovenzijde voorzien van een rooster.

Het is even wachten tot er een soort geiser door het spuitgat naar buiten komt, dus klaar staan met het fototoestel en kijken.

de omgeving, weer rotsen tot in de zee

Het vervolg van de route richting westen klimt tot 260m hoogte. Ook hier heeft men de rotsen moeten doorklieven om de weg te maken, ook hier is de rots uit kalksteen, brokkelt dus ook hier regelmatig af.

Wanneer we op de hoogte zijn, zien we een diepe wadi, een rivierdal dat de rotsen in de loop der tijden heeft uitgeschuurd.

De weg daalt dus weer af, gaat door de vallei (hier is geen brug, waarschijnlijk staat de vallei permanent droog), en klimt dan weer verder in 2 klimmen.

de brede en diepe wadi, een groot en droog rivierdal

zelden zien we een zomerverblijf (groot woord voor wat het is) van een Jebali, een inwoner uit de bergen welke met zijn kuddes rondtrekt

de afdaling naar de wadi

de wadi, of diep rivierdal

de bedding

De eerste gaat tot 500-600m hoogte, de tweede tot meer dan 1000m. Omdat hier veel haarspeldbochten zijn, wordt dit deel van de weg de ‘zigzagroute’ genoemd.

Net voor het hoogste punt in dit deel van de weg, op de helling van het Qamar-gebergte, bevindt zich de eerste leger-controlepost. Gewoon doorrijden zit er niet in wegens wegversperringen. Natuurlijk mogen we hier geen foto’s maken.

De man welke ons controleert is vriendelijk, we vertellen hem dat we niet veel verder rijden. We kunnen gewoon verder zonder controle.

hier zijn we op 1050m hoogte, 24°, een aangename temperatuur

we zijn iet op de top van het Qamar gebergte, maar we hebben toch een goed zicht op de bergen hier

de vochtige zeelucht stijgt op, maar kan hier iet over de bergen. De zee-helling profiteert van die vochtigheid waardoor er planten groeien

ons hoogste en meest westelijke punt, in vogelvlucht op 55 km van de grens met Jemen

Solanum incanum heeft gele vruchtjes welke lijken op tomaten (zelfde familie), maar giftig en bitter zijn

hier zijn ze dan weer

50-55km verder is een tweede, zwaar bewapende controlepost. Zover rijden we niet.

Wanneer we wat later terug keren langs de (eerste) controle, hoeven we niet meer te stoppen. We keren terug naar Salalah, houden nog even halt in Mughsail.

jong van de Hemprich’s Meeuw

enkele vissers zijn een korte tijd geleden terug gekeerd. Alle vis welke niet eetbaar of te klein is, wordt gewoon op het strand gegooid

de meeuwen pikken het binnenste uit de vissen, de huid blijft liggen. Ogen worden het eerste uitgepikt, de grootste lekkernij

Nu zullen we een tijdje geen zee meer zien, we keren immers terug via het binnenland.

We vertrekken uit Salalah, richting noorden. Hiervoor moeten we over het Qara gebergte. Op de zuidelijke hellingen zijn er nog enkele bezienswaardigheden.

op de kaart staat de route in het blauw aangeduid. De bezienswaardigheden liggen hier langs

Als eerste komen we nog langs een bron, Ain (bron) Garziz . Langs de route bemerken we de Falaj (wateranaal) langs waar het water naar beneden geleid wordt.

Het water komt hier ergens uit de rots, we kunnen er niet aan omdat de enige mogelijkheid er in bestaat door het water te waden, en dat is verboden. Laarzen hebben we niet mee …

het water komt ergens rechts uit de grot

Niet ver hier vandaan is Al Ateen Cave . Er is een pad aangelegd tot de (openlucht) grotten.

om de verhouding even in te schatten

Van hier hebben we een mooi zicht op een vallei en de rotsen aan de overzijde.

een bloemetje

Een eindje verder nemen we een afslag naar het ‘mausoleum van Job’ Job is vernoemd in het oude testament, in feite een geschiedenisboek voor joden, christenen en moslims. Wat de verdienste was van Job, weet ik niet, enkel het gezegde ‘zo arm als Job’. Volgens de oude geschriften zou de geboorteplaats van Job hier in de buurt

Mausoleum is een erg overdreven omschrijving van het gebouwtje waar binnenin de tombe staat.

Wat verder is er een uitzicht op een diepe vallei.

Het landschap wordt droog

Dan volgt de route richting noorden. Op een bepaald moment is er een waarschuwingsbord. Ook hier heeft het water (Ayun rivier) de brug over de rivier weggespoeld

wegdek is weg, de reling hangt er nog steeds …

Een eind verder slaan we in langs een pistebaan naar Wadi Ayun. Langs deze weg zien we Trilithen , rijen met groepjes van 3 opstaande stenen. Wie ze daar gezet heeft en wanneer, weet men niet.

idee van de grootte van zo een trilith

Bijna op het einde van de piste is er een parking. Na enkele korte wandelingen over stenen krijgen we uitzichten op de wadi, welke zich ter hoogte van deze plaats in 2 splitst

We rijden verder, de weg komt uit op de nationale baan 31, die gaat van Salalah tot Muscat, meer dan 1000 km (afstanden zijn erg relatief …)

Na 10 minuten volgen we de pijl naar Wadi Dawkah en de wierookbomen, Unesco werelderfgoed.
De bomen groeien best in een vallei in een half-droog landschap. De vallei mag sporadisch overstromen en moet beschermd zijn door lage heuveltjes. De wadi heeft een totale oppervlakte van 12 km² waarvan er 5 km² bedekt is met wierookbomen. Er werden nog meer dan 1200 bomen aangetroffen in verschillende leeftijden, nu zijn er nog meer dan 6000 bij aangeplant.
Een wierrookboom kan maar hars leveren vanaf de leeftijd van 8 tot 10 jaar. In april brengt men een eerste inkerving op de stam aan, de kwaliteit is dan nog niet optimaal. Later wordt er een tweede inkerving, voor de beste kwaliteit, en een derde inkerving gemaakt. Volwassen wierookbomen leveren per seizoen zo een 3 tot 4 kg hars zonder dat ze kapot gaan, op voorwaarde dat de goede techniek gebruikt wordt.

een deel van de aanplanting

de stam van een ietwat oudere boom (Boswelia sacra)

een boompje

en zijn blaadjes

en zijn kleine bloemetjes

de bloeiwijze

deel 2 het vervolg van onze rit

Via Thumrayt, waar we tanken, wie weet waar is de volgende benzinepomp. Vanaf hier wordt de weg eenzamer, een enkele auto, wat containertransport, en verder niets. De weg is nu gewoon een 2-vaksbaan. Het landschap is eerst nog wat groen, daarna dor en droog, zonder reliëf.

Na 40 km rijden we richting westen, Shisr staat er op de wegwijzer.
Langs deze weg (door een steenwoestijn) liggen er verschillende grote boerderijen. Hier wordt water gesproeid in grote hoeveelheden, de bodem is bedekt met een dikke laag groen, alfalfagras (Medicago sativa). Dit gras is zeer voedzaam, van de Vlinderbloemfamilie, voer voor de kamelen en ander vee.

Het gras wordt gedroogd en (zoals hooi in België) ingepakt.

De eindhalte voor vandaag is Shisr. Shisr ligt aan de rand van de Rub-al-Kahli, de grootste zandwoestijn ter wereld (klemtoon op zand). Rub-al-Kahli wordt ook wel de ‘woestijn van de woestijnen’ genoemd, heeft een oppervlakte rond 650.000 km² en ligt in Oman, Saudi-Arabië, Jemen en de Verenigde Arabische Emiraten.

Afgaande op geschriften hebben archeologen hier een fort of kleine stad opgegraven, met de naam (W)Ubar. Volgens die verhalen lag Ubar op de route welke karavanen, beladen met wierook, volgden vanaf de plaats waar wierookhars werd verhandeld tot bij de Middellandse Zee, Syrië en Egypte.
Of de opgegraven resten werkelijk van Ubar zijn, of Ubar al dan niet echt heeft bestaan, dat weet men niet. Unesco heeft echter de site als werelderfgoed erkend.

mogelijke reconstructie van het fort

Ergens in het oude testament moet er vermeld staan dat de bewoners van Sodoma (misschien is Ubar wel Sodoma?) het geld aanbaden en dat God hen daarvoor heeft gestraft door hun stad in 2 te splijten.

men vermoedt dat dit gebied centraal in het fort tijdens de 15^de-16^de eeuw is ingestort. Maar voor de mensen die zich vasthouden aan teksten uit de bijbel is dit de straf van god.
Centraal is er een betonnen muur gebouwd door de waterdienst.

de trap leidt naar een falaj welke nu droog staat. Misschien was dat de bron voor de oase Ubar

Veel verhalen, legendes en oud testament, maar wetenschappelijk is er niets bewezen. Tot zolang blijft deze site Ubar heten.

Opgravingen toonden aan dat hier al tijdens het Ijzertijdperk geleefd werd en dat er ook al in de oudste tijden wierook werd verbrand.

We hebben geen georganiseerde (en zeer dure) excursie vanuit Salalah naar de woestijn geboekt. We hopen dat we hier in Shisr iemand vinden, die met zijn auto ons begeleidt in de woestijn. In één van de reisgidsen staat de route helemaal uitgelegd, maar als de auto blijft steken, is er geen mogelijkheid om hulp te bellen (we hebben geen sateliettelefoon mee). Dus wordt overal ten stelligste aangeraden om minstens met 2 4x4 een tocht in de woestijn te maken. We vernemen ook dat één van beide (zeer dure) kampen niet meer bestaat. De kans is dus nog groter dat er geen hulp langs komt.
We rijden door Shisr, spreken iemand aan. Een Engelssprekende wordt erbij gehaald, we spreken een prijs af, en zullen morgen tegen 7u (’s morgens) hier ter plekke zijn.

Daarna zetten we ons tent op even buiten het dorp. Vele auto’s vertragen als ze voorbijrijden, we wuiven steeds. Anderen komen eens langs rijden of komen een praatje slaan. Een auto stopt en brengt ons een erg lekkere meloen, ook hier geoogst.

Voor we de woestijn inrijden moeten de autobanden eerst op halve druk gezet worden. In Shisr gebeurt dit bij het benzinestation, net voor het einde van de asfalt op de weg richting woestijn.
De man daar, die deze taak heeft is een Pakistaan, erg corrupt. Hij vraagt meer dan 25€, terwijl de auto laten kuisen (in de stad) maar 4,5€ kost. Wij doen alsof we hem niet begrijpen, de Omani met ons, zegt dat hij pas iets krijgt als de banden terug opgepompt zijn.

Later, wanneer we terug gekeerd zijn en hier weer belanden, staat er een groep toeristen welke een georganiseerde reis hebben betaald. Hun chauffeurs moeten de traagheid van de Pakistaan en het geld dat hij vraagt ondergaan. De mannen zijn niet van Shisr ….

De eerste 25 km rijden we nog door een steenwoestijn, vrij vlak en eentonig

Daarna komen we aan een erg brede wadi waar we door rijden? Vanaf hier rijden we op 4x4, en in manuele versnelling.
Waar wij rijden staat geen water, enkel een klein gebiedje is nog iets vochtig. In de wadi is er veel meer plantengroei

nog niet zo lang geleden stond er veel water in de wadi. Het water is ondertussen verdampt, de modderkorst is gebroken, dit is het resultaat

de Sodomappel komt hier in grote hoeveelheden voor, geen enkel dier eet ervan, de plant is goed bestand tegen de droogte

bloemen van de Sodomappel

en de blazen welke als “appel” aangeduid worden

Uiteindelijk komen we bij de eerste duinen van de ‘Lege kwartier Woestijn’ (letterlijke vertaling van Rub-al-Kahli). Hier gaat het meer op en neer. Op een plaats blijven we in het zand steken, onze begeleider zegt hoe er moet gereden worden, en we geraken er weer uit.

hier blijven we steken, achteruit en aanloop nemen

ja, gelukt

Wanneer we bij de hogere duinen komen, rijdt de man een vrij steile duin op, wij houden halt.

daar beginnen de duinen

Hij komt terug naar beneden, we stappen in zijn auto en rijden opnieuw de steile duin op. Eens boven stappen we uit en wandelen en klimmen we rond. Mooie plek om foto’s te maken.

effect van de wind op het zand

de man is hier in de woestijn geboren, zijn ouders leven er nog altijd en kweken kamelen. Om de kamelen van water te voorzien, komt er regelmatig een tankwagen met water langs

3,5u na ons vertrek zijn we terug in Shisr.

Nog een korte stop en we vertrekken richting noorden.

de weg die we vandaag nog rijden op weg naar het noorden

De weg is heel monotoon, om de 10 km is er een kleinere of grotere parkeermogelijkheid, om de meer dan 150 km is er een benzinestation, op de weg rijden vooral vrachtwagens, er zijn weinig bochten, …. Dus af en toe even stoppen

Bij de tweede oase, een groter dorp, het laatste in Dhofar, tanken we en laten we de bandenspanning controleren (de Pakistaan had ze helemaal niet op de juiste spanning gezet). Een toerist komt uit zijn auto, loopt met een kaart rond een van het ganse Arabische schiereiland) op zoek naar hulp. Ik spreek hem aan, een koppel Fransen, vragen zich af waar ze zijn. Ze willen op een bepaalde plek op het strand gaan slapen. Als ik hen vertel dat we helemaal niet aan de zee zijn, maar wel ver in het binnenland, begrijpen ze er helemaal niets meer van. Na wat over en weer gepraat leg ik hen uit waar ze mis gereden zijn. De vrouw kan er helemaal niet mee lachen

Hier slaan we ons tentje op bij een oase. Er zijn hier zeer veel insecten, zeer klein tot groter, allemaal vliegen ze rond ons en lusten ons bloed.

’s Nachts regent het wat maar dat brengt geen verkoeling.

Morgen rijden we Dhofar uit.

4. de zuidzijde van de westelijke Hajar

Het westelijk Hajar gebergte strekt zich uit over een lengte van 600 km

het Westelijk Hajar gebergte is gearceerd

Het zuidelijk gebied van het Westelijk Hajar gebergte was traditioneel het gebied waar oase-boeren en nomaden leefden. Ze hadden niets te maken met het leven aan de noordzijde, en de kustvlakte. Het zuidelijk gebied werd nooit door vreemden overheerst en het Ibadisme (gematigde vorm van de islam) werd niet beïnvloed door andere strekkingen. De vroegere hoofdstad was Nizwa met machtige forten en met levendige markten. In het noordelijk deel van de zuidzijde bestond al lang het Maganrijk, een rijk waar al in 2300 v.C. naar verwezen werd in Sumerische teksten. In dit rijk werd o.a. koper gedolven en verwerkt.

Het Westelijk Hajar gebergte heeft als hoogste top de Jebel Shams, tevens de hoogste top van Oman, 3009m hoog.

Vanuit Dhofar volgen we de Salalah-Muscat-weg tot in Nizwa

de afstand die we vandaag afleggen is meer dan 500 km, het landschap is misschien even saai als gisteren, er is echter wat meer afwisseling: er zijn wegenwerken, om de 200 km is er een benzinestation met koffieshop, winkel en restaurant. We vertrekken voor 7u30 en we zijn in Nizwa rond 14u30

Onderweg stoppen we enkel in Adam voor een wandeling door het oude gedeelte, waar de vervallen lemen huizen nog beter bewaard zijn. Voor 1970, onder de vorige sultan, was het land zeer arm, er was geen onderwijs en weinig werkgelegenheid. Mensen woonden in de oasen in hun oude traditionele huizen. Het land stagneerde en boerde er erg op achteruit. Overal waren er opstanden, de vorige sultan liet ze neerslaan en iedereen die in zijn ogen niet deugde, liet hij opsluiten.

Onder de huidige sultan kwam de renaissance, er was onderwijs, werkgelegenheid, gelijkheid tussen mensen. Omani kregen meer mogelijkheden, het leven werd moderner, de oude huizen werden verlaten en mensen gingen in nieuwe, moderne huizen wonen met meer comfort.

De oude lemen huizen waren dikwijls eigendom van meerdere families. Stemmen gaan hier en daar op om dit patrimonium te restaureren. Maar eigendomsrechten blokkeren dit.

In Adam zijn de huizen nog in een ietwat betere toestand, de oase wordt nog steeds onderhouden, de falaj (faladsj =water-aanvoerende kanalen) leveren water, dadelpalmen produceren nog goed en ook andere gewassen kunnen geoogst worden.

en van de vele falaj-kanalen. Op de foto is te zien dat het kanaal dat van meer links onderaan komt afgesloten is. Op een ander moment wordt dat kanaal geopend. Zo kan elk kanaal een deel van de tijd water aanvoeren bij planten

de tuinen werden ook met lemen muurtjes afgesloten (hier zijn ook enkele nieuwe muren te zien). De muren rond tuinen (en huizen) waren en zijn nodig om geiten en kamelen buiten te houden

Adam ligt iets meer dan 50km ten zuiden van Nizwa, de volgende halte op onze ‘ontdekkingsreis’.

Wat ons opvalt is dat mensen moderner gekleed zijn, de traditionele sluier welke in Dhofar gedragen wordt, is hier niet meer te zien. Toch zou Nizwa nog vrij conservatief zijn.
Een tweede erg opvallend iets zijn de grote hoeveelheden westerse toeristen. Nizwa is slechts 250km van Muscat, de hoofdstad en het is op vele plaatsen herfstvakantie, dus we zien ook families met kinderen.

de moderne stadspoort van Nizwa, gebouwd in oude stijl

De stad telt ongeveer 80.000 inwoners en ligt op de samenvloeiing van 2 watervoerende wadi’s.

Jebel (berg) Farq bepaalt dat de (nieuwe) stad langgerekt is

Het oude centrum telt de Blauwe Moskee, het machtige fort en verscheidene soeks. We maken een avondwandeling, vele zaakjes in de soek zijn gesloten

bij de parking is deze uivormige toren gebouwd

om aan te duiden dat Nizwa culterele Islamitische hoofdstad was in 2015

een van de wachttorens bij het fort

toegang tot de oude stad, helemaal gerestaureerd

toegang tot de oostelijke soek, welke nog oud is, niet gerestaureerd

enkele beelden uit de oostelijke soek

kruiden, noten, specerijen, bloemblaadjes, koperwerk, …

toegangspoorten tot de verschillende soeks

de moskee

de koepel en minaret dichterbij

buiten de soeks zijn er enkele straatjes met juwelenverkopers. Ook hier zien we vrouwen, al dan niet met hun echtgenoot

De ganse oude stad Nizwa is opgedeeld in soeks. We bezoeken ze allemaal, ze liggen dicht bij elkaar.

soek waar gebruiksvoorwerpen verkocht worden. Deze aarden vaten worden gebruikt om water fris te houden. Vul ze op met water en plaats ze in de zon, door verdamping via de buitenzijde blijft het water lekker koel (zonder koelkast). Deze artikels worden ook aan toeristen verkocht, ze stappen hier in parades voorbij, achter hun eigen gids en hun Omani-chauffeur

deze gebouwen zijn een kopie van vroegere gebouwen, ze geven wel de sfeer nog weer

de mannen welke groenten verkopen (het grootste gedeelte is import) zijn oud en verweerd, de kopers dito

voor we in de dadel-soek komen zien we een bord waar al de soorten dadels, welke in en rond Nizwa gekweekt worden, zijn voorgesteld

een aantal dadelsoorten zijn te koop. Bezoekers kunnen van alle soorten proeven (er zijn prikkertjes voorzien) voordat ze iets kopen

er zijn ook verse dadels om te proeven (dadels welke meestal verkocht worden zijn gedroogd), de buitenzijde is nog wat krokanter

verse dadels om te proeven

zin? De meeste soorten kosten 2,5€ per kg …

naast de zuivere dadels, worden er ook verkocht met een smaakje, zoals sesam, saffraan, … 

welke dadels  er in grotere hoeveelheden verkocht worden?

dadels afkomstig uit Saudi-Arabië ….. Deze kosten 2,5 maal zoveel als de dadels uit Oman ….

Er is ook een vis-soek, waar enkel grote vissen (al dan niet in stukken) verhandeld wordt. Het gaat hier erg onhygiënisch aan toe, afgaande op de geur die er heerst

en dan de zilver- en kopersoek. Ofwel is het nepantiek, ofwel is het echt oud en dan mag het niet meer uitgevoerd worden, en zeker niet ingevoerd worden in Europa (bij controle)

mooie gebouwen in woestijnkleur

met raampjes waardoor men van binnenshuis naar buiten kan gluren, maar omgekeerd geen enkele inkijk mogelijk is

Vrijdagochtend is belangrijk in Nizwa.  Dan worden dieren verkocht op de veemarkt.  Deze veemarkt is de grootste van het land

Vrachtwagens met kalveren staan op de parking

voor 6u30 (’s morgens) is het hier al een drukte van belang

verkopers staan bij hun ene of meerdere geitjes of schapen

op de centrale rotonde zitten mannen blijkbaar te wachten

schapen met een dikke vacht moeten het hier wel erg warm hebben

 
de kalfjes zijn dikwijls nog erg klein en zeer jong

de markt is niet alleen een verkoop- en aankoopplek, maar ook de wekelijkse babbel tussen mannen

hier komen ook mensen van het platteland, ze zijn nog meer traditioneel gekleed

om 7u wordt er iets afgeroepen, de geitenparade start. Alle verkopers van geiten stappen rond de centrale rotonde en roepen iets. Aan de zijden zitten of staan mensen, waaronder ook de kopers. Indien ze denken geïnteresseerd te zijn, wenken ze de koper die met de geit tot bij de potentiële koper komt. Deze laatste voelt even aan de ruggengraat (of ze voldoende gevleesd is) en knikt dan (meestal nee). Daarna loopt de verkoper weer verder in de cirkel

de geitenparade

soms zijn er kinderen of vrouwen, meestal zijn de verkopers mannen, allemaal in hun witte traditionele kledij

het zijn de stierkalveren welke verkocht worden, sommigen zijn nog erg klein. Op de vrachtwagen hangt er steeds een hooimand, de dieren hebben voer genoeg

Daarnaast is er nog het fort

Het fort van Nizwa bestaat eigenlijk uit 2 delen: enerzijds een kasteel met allerlei kamers en ruimtes, en anderzijds een fort als verdediging.

Omdat Nizwa ooit hoofdstad was van Oman was er een kasteel nodig voor de heerser. Tussen de 8^ste en 12^de eeuw waren imams heerser over Oman, de hoofdstad verhuisde af en toe. Maar Nizwa bleef steeds de stad van de Verlichting en de Studie. Religieuze leiders, dichters en schrijvers, wetenschappers, velen kwamen naar Nizwa. Het is mogelijk dat een eerste fort dateert uit die tijd, zeker is dat in het begin van de 17^de eeuw hier een fort werd gebouwd.
Water was er voldoende voorhanden, er zijn verschillende waterputten in het complex. De dadeltuinen rondom krijgen water van een belangrijke falaj (falaj Daris, dat we straks zullen bezoeken).

Het fort bestaat uit een zeer grote toren, voor de verdediging van het binnenland en de controle over in- en uitvoer van goederen en mensen.

Het is vandaag vrijdag, een dag zoals zondag bij ons. Er zijn in het kasteel allerlei optredens en ook handwerkers zijn er te zien.

2 rijen mannen zingen en bewegen van links naar rechts

er zijn trommels, 2 mannen blazen op een grote schelp

sommige houden zwaarden in de hand

anderen hebben een geweer mee en dragen een lederen kogelgordel rond hun midden (zonder kogels). Sommige mannen hebben een stok (gebruikt om vee te onderzoeken). In hun gordel dragen ze een zilveren dolk

een man is bezig met kaligrafie. Hij gebruikt daarvoor inkt en een fijn penseel

kinderen zitten op de grond en zingen mee met de muziek

grondplan van het complex. Enkel de rechter grote ronde toren is het fort, de rest is kasteel

bij de inkom van het kasteel-fort zijn er tekeningen op de muur te zien, ze worden beschermd door een plexi

beelden van het kasteel

met uitzicht op de koepel en de minaret van de naburige moskee

zicht vanaf het kasteel op het fort

een van de vele waterputten in het complex

soms werd het stromende water ook gebruikt om te koelen

een koffieservies met een kom voor de dadels welke er steeds bij geserveerd worden

binnen in het fort. De opening net achter de witte paal, nu bedekt met een rooster, diende om kokend dadelsap over de aanwezige vijand te gieten

kanonnen in al de richtingen

3 dubbele trappen naar de kantelen, de schildwachten moesten boven op een vrij smalle richel lopen

In het kasteel bevindt zich ook een museum. We lezen daar o.a. dat Oman het eerste land was om de islam te introduceren. Tegen het einde van de jaren 630 n.C. was de islam een sterke oorlogsmacht. Maar Oman aanvaarde de vrede-islam, niet deze van de wapens.
Er is ook een korte informatie over het ibadisme, de oudste orthodoxe vorm die enkel gelooft in de zuivere islam, niet in strijd en oorlog

Oman was een kopermogendheid. Reeds in het derde millennium v.C. werd er in het Hajar gebergte koper gedolven en verwerkt. Koper werd uitgevoerd vooral naar Mesopotamië tijdens het bronzen tijdperk (brons is een legering waar koper een belangrijk bestanddeel van uitmaakt). Het koper werd gesmolten en in openingen in de stenen gegoten om te laten harden. Bij Bahla heeft men nog zulke koperbrokken gevonden

koperen theekannen (of koffiekannen?)

Verder gaat het ook over de dadelpalm (Phoenix dactylifera), een zeer belangrijk gewas in de oases. Een boom kan per jaar tot 270 kg dadels leveren, opgebouwd uit minstens 65% suikers, 2% eiwitten, 2% vet en 2% mineralen (de rest is water).
Ongeveer alles van de dadelpalm wordt in het dagelijkse leven gebruikt. De vezels in de bladeren zorgen ervoor dat de bladeren gebruikt worden voor het vlechten, voor afdaken, vis- en vogelnetten, manden en matten en zelfs kledij.
De dadels zelf worden niet allen gebruikt als voedsel, maar ook als beschermmiddel bij leerlooierijen en bij het zuiveren van de indigo kleurstof uit de bladeren van de indigoplant. Ook de stam kent heel wat toepassingen, zoals raten in een bijenkorf.

als laatste een mooi deurtje in het kasteel

30 km ten oosten van Nizwa bevindt zich de vruchtbare oase Birkat Al-Mauz. De oase ligt daar waar Wadi Muaydin uit de bergen komt, en aan de voet van de Jebel Akhdar, een deeltje van het Hajar-gebergte.

het gesteente van Jebel-al-Akhdar is sterk geplooid

Birkat Al-Mauz is zo vruchtbaar omdat het bewaterd wordt door de grootste, 36 km lange, falaj (waterkanaal). Samen met de falaj welke we morgen zullen bezoeken, zijn ze door de Unesco als werelderfgoed aangeduid. Het falaj-systeem hier werd bij het begin van de 17^de eeuw aangelegd.

een deel van de falaj is gesloten, met op regelmatige afstand roosters

voor het grootste deel echter ligt deze falaj open

info over een deeltje van deze falaj (naar keuze in Frans of Arabisch …)

Omdat Birkat Al-Mauz (letterlijk vertaald ‘bananenzee’) bij de toegang tot de wadi ligt, was deze plaats van groot belang voor de verdediging van de toegang tot de wadi en het gebergte Jebel Akhdar. In Birkat is er dan ook een gerestaureerd fort te zien (dat al meer dan 10 jaar gesloten is voor herstellingen …). Het fort speelde een belangrijke rol tijdens de opstand van de lokale bergvolkeren tegen de vorige sultan.

het fort van Birkat-al-Mauz

de gesloten toegang

We rijden vanaf het stadje in de wadi. Hier staat al een tijdje geen water meer, de piste over de keien en stenen is vrij goed berijdbaar met een hoog-van-de-grond-staande auto.

beelden van de wadi

er staan een aantal grote bomen in de wadi

Het gesteente dat hier bloot ligt is gevormd tijdens het Jura tijdperk (145 tot 200 miljoen jaar geleden).

Nadien rijden we de weg op richting Jebel Akhbar. Jebel Akhbar betekent ‘groene bergen’, dit slaat echter enkel op de terrassen welke lokale boeren hier met noeste arbeid hebben aangelegd.

De asfaltweg is op vele plaatsen steil, maar goed aangelegd in 2006. Het hoogste punt war we komen is 2100m boven de zeespiegel. Bij de heenrit zien we veel vrachtwagens op en af rijden. Eenmaal wat hoger zien we dat er kanalen, nieuwe wegen en veel gebouwen worden opgetrokken.

de weg is goed uitgebouwd

Waar ooit het mooiste uitzichtpunt ‘Diana’s viewpoint’ was, staat nu een reuzenhotel. Wil je hier overnachten dan betaal je bijna 1000€ per kamer (er staat echt geen 0 teveel) per dag. Waarschijnlijk volpension. Op deze plek zou lady Diana met Prins Charles ooit gepicknickt hebben.

uitzicht in de omgeving op de terrassen

Omdat de temperaturen hier lijken op deze in het Middellands Zeegebied (met uitzondering van af en toe een vriesnacht) worden hier bloemen en planten zoals rozen (voor rozenwater), abrikozen, granaatappels, maar ook peren en appels, …. gekweekt. Veelal gebeurt dat op de terrassen.

we zien regelmatig kleine wadi’s waar nog water is

Het leger heeft een belangrijk gedeelte van het plateau (Sayq plateau) in eigendom. Trouwens, voor men de route start is er een legercontrole, nu niet meer om rebellen te controleren, wel om na te gaan wie met welke auto naar boven rijdt. Enkel 4x4 mogen de route rijden, omdat er in het verleden te veel ongevallen met gewone auto’s gebeurden. In Oman hebben de meeste chauffeurs geen ervaring met bergen.

het plateau van Sayq, hoog bovenop een rots gelegen

Zowel onderweg als boven zijn er uitzichtpunten aangeduid. Het moet een hard leven geweest zijn voor de geasfalteerde weg aangelegd werd. Mensen moesten toen vanuit de vallei een 6u durende steile klim ondergaan om boven te geraken.

omgeving waardoor vroeger de klim liep naar het plateau, heel woeste natuur

bijna onbereikbaar was er nog een dorpje …

Toch zien we nog een man welke boven afdaalt in een wadi, niet om er te wandelen, maar omdat hij er woont of aan landbouw doet. Chapeau …

helemaal beneden in de wadi zien we de man met zijn vracht uiteindelijk stappen

De andere bezienswaardigheden bevinden zich ten westen van Nizwa.

op deze kaart staan de bezienswaardigheden welke we de volgende dagen bezoeken

12 km buiten Nizwa kunnen we een tweede belangrijk falaj zien. Deze falaj brengt water uit de Jebal Akhdar naar beneden naar de oase in Nizwa om planten van water te voorzien. Het grootste gedeelte van het kanaal is gesloten

in Daris is de falaj open. Hier is een klein park waar de mensen vandaag (vrijdag) komen picknicken, mooie bloemen

met een bruggetje vol met grote en erg ronde keien

het water stroomt door een hoog gemetst kanaal, het waterpeil hangt af van de neerslag. Er is echter ook bij droogte steeds water

strategische plek, dus ook hier bevindt zich een wachttoren

het overdekte gedeelte van de falaj wordt ook gebruikt om drinkwater te leveren. Hier mag het open gedeelte gebruikt worden om te zwemmen.

We zien mannen en kinderen in het water

het water is hier nog zuiver en wordt ook als badwater gebruikt. Al dit water gaat naar de oases

Falaj Daris is ook ingeschreven, samen met andere falaj, in het Unesco werelderfgoed. Deze falaj wordt al meer dan 2000 jaar gebruikt, is bijna 8km lang, irrigeert een oppervlakte van meer dan 1,75 vierkante km, krijgt water via 2 watervoerende lagen en de moederbron zit op een diepte van 17,5m. In het fort van Nizwa hebben we een filmpje gezien hoe het water vroeger werd naar boven gebracht uit de bron. 2 ossen werden elk ingespannen. Zij trokken elk een touw waaraan een lederen waterzak hing via een wiel. Op het and was ongeveer 10m van de bron een tweede wiel (soort katrolsysteem). De ossen vertrokken bij de bron, gingen tot het tweede wiel en daarna terug tot de bron. Ondertussen werd het touw met de waterzak naar boven getrokken. Eenmaal boven kipte het water uit de zakken over in het bovendeel van de falaj. Grote arbeid welke nu vervangen is door pompen

hier eindigt het gesloten kanaal en komt het water in de open lucht

Onze volgende stop is de Hoota grot, de enige druipsteengrot in Oman welke door toeristen kan bezocht worden. We zijn niet zeker of de grot open is (volgens de reisboeken). We hebben geluk.

alles is hier zeer goed onderhouden, wat niet overal in Oman het geval is

De grot is sinds 2006 open voor het publiek. Ze is bijna 5 km lang, slechts 850m is toegankelijk tijdens het bezoek. Speleologen kunnen verder, eerst duiken door het meer en dan klimmen en kletteren.

om bij de ingang van de grot te komen is er een smal treintje van Engelse makelij, met airco

het gesteente boven de(gekapte) toegang tot de grot is sterk gelaagd. Dit kalkgesteente is ongeveer 335.000 jaar oud

grote rotsen naast de toegang

tot hier mogen we foto’s maken, binnen in de grot niet meer omwille van de privacy (vele mensen maken met hun smartphone foto’s, een camera mag echter niet mee naar binnen

Dan maken we nadien foto’s van de prentkaarten in het soevenierwinkeltje

in feite is de grot één grote ruimte. Maar door neergestorte delen van het plafond is er geen groot overzicht mogelijk. Er zijn enkele mooie druipsteenformaties

De grot zelf is ontstaan door de werking van water (die de kalk beetje bij beetje oplost), en zou 2 tot 3 miljoen jaar geleden gevormd zijn. De stalactieten en stalagmieten zouden beginnen ontstaan zijn 325.000 jaar geleden tot ongeveer 6.000 jaar geleden

In het water in de grot leeft een blinde vissoort en een spin welke nergens anders voorkomt

erg lange poten. De spin voedt zich met kleine insecten welke zich op hun beurt voeden met de uitwerpselen van vleermuizen in de grot

Het laatste bezoek voor vandaag is Misfat, een klein, middeleeuws bergdorp in het Hajar gebergte. Een groot deel van de huizen is nog bewoond, zij het in een meer moderne levensstijl. Het dorpje is zeer conservatief, dus geen blote schouders of knieën, geen foto’s van vrouwen, zeker geen eigendommen betreden, … . Er zijn vandaag, vrijdag, zeer veel toeristen die allemaal welkom zijn als ze zich aan de regels houden.

vanzelfsprekend is dit voor westerse toeristen, mensen uit Oman zijn steeds gekleed naar deze norm

huizen tussen de dadelpalmen

en vooral allemaal op rotsen gebouwd

de toegang tot het dorp

met zijn erg smalle paadjes

en overal soms gladde, onregelmatige treden

Het dorp is gezegend met een grote hoeveelheid stromend water waardoor er vele terrassen vol met bomen en gras te vinden zijn. Een lokale specialiteit zijn de zeer lekkere dadels.

we zien ook granaatappels

en bananen

de omgeving

de falaj wordt eerst gebruikt voor drinkwater, dan als vrouwenbad (afgesloten, geen mannen toegelaten), wat verder als (groter) mannenbad en dan voor de bevloeiing van de terrassen. Hier stroomt het water over uit het mannenbad en begint de irrigatie

het is hier helemaal niet te zien dat dit dorpje met zijn tuinen op een vrij kleine en steile rots ligt

Een gerestaureerd oud gebouw wordt nu gebruikt als hotel, restaurant en koffiehuis. Om hier te slapen kan je kiezen tussen een dunne matras op de grond of een dunne matras in een tentje, gemeenschappelijke badkamer en 120€ voor 1 nacht. Wij drinken hier iets …

eerst een koffietje

daarna proeven we vers limoensap met verse munt, erg lekker.

daarbij krijgen we een schaal lokale dadels, heel erg lekker

Enkele km verder zetten we ons tentje op bij een picknickhutje

tijd om weer aan het verhaal te werken -tot 6u met daglicht, nadien is het nacht-we hebben licht mee

Minder dan 10 km en we zijn in Al Hamra, een grote nederzetting met verschillende oases en deelgemeentes. Al Hamra is bekend voor zijn oud historisch gedeelte, dat nog meer intact dan op veel andere plaatsen. De reden? Al Hamra heeft geen fort en heeft dus nooit oorlog gekend.

De oude stad werd gesticht in de jaren 1600, maar niet alle huizen zijn even oud. Vele huizen tellen nog 2 of 3 verdiepingen en zijn in Jemenitische stijl gebouwd. Al Hamra zou handel gedreven hebben met Jemen -Jemen produceerde koffie- vandaar de invloed.

het houtwerk is verschillend bij Jemenitische huizen

ooit mooi geweest, maar mensen verkiezen begrijpelijkerwijze beter comfort

de traptreden zijn vaak erg hoog om korte trappen te kunnen maken

Onder sommige huizen loopt een falaj Die is pas aangelegd in een latere periode.

deze plaatsen werden als bad of als wasplaats gebruikt

Bij de oude stad hoort natuurlijk een oase, deze hier is groot. Velden krijgen beurtelings water, of tijdens de dag, of tijdens de nacht.

de falaj welke langs de tuinen loopt

in de tuinen zijn er greppels gegraven langs waar het water dan verspreid wordt

deze tuin krijgt nu water

de muren om de oasen zijn met dezelfde specie dan deze gebruikt bij de huizen, bestreken

In sommige gebouwen wonen nog mensen, het zijn Pakistanen en mensen uit Bangladesh, die dus gratis wonen als ze het gebouw wat opkalefateren.

wanneer we voorbij wandelen horen we praten, buiten zien we auto’s of brommers staan

In tegenstelling tot andere oude stadsdelen, zijn hier een aantal initiatieven om de historische gebouwen te opwaarderen. In een van de gebouwen is er een (duur) overnachtingsverblijf, anderen worden in die zin klaargemaakt.

het gastverblijf dat momenteel al geopend is

Een van de grote gebouwen wordt door een nakomeling volledig in de oude stijl heringericht en kan bezocht worden. De man leidt ons rond en geeft overal uitleg

een zeer groot gebouw waarin 4 generaties van een familie leefden. Als dochters trouwen gaan ze bij de schoonfamilie inwonen

alle materialen welke nog OK zijn, blijven in gebruik

plafonds zijn opgebouwd uit delen van de stam van dadelpalmen, hier zijn ze beschilderd. Daarboven liggen de harde, centrale gedeeltes van een palmblad (de hoofdnerf)

kasten staan er niet in deze huizen. Nissen in de muur worden gebruikt om (sier)voorwerpen te plaatsen

vanop het dak zien we de ganse buurt

een nakomeling van de eigenaars, welke het huis restaureert, geeft ons uitleg. Zo vertelt hij o.a. dat een volledig gerestaureerd huis hier meer dan 1 miljoen rial, dus 2,5 miljoen euro waard is ….

op alle vragen gaf de man met veel plezier antwoord

bij de werkzaamheden zijn er zeer oude, mat de hand geschreven boeken ontdekt. Dit boek gaat over medicamenten gemaakt uit bladeren en andere plantendelen

boven een deur is een tekst gevonden weke nog steeds niet kan gelezen worden. De tekst moet dateren van de bouwtijd van het huis, ergens in de 17^de eeuw

er is ook een kluis ontdekt waarin zich munten en goud bevond

de leefruimte, living, enkel voor mannen en mannelijke bezoekers (vrouwen hadden een eigen leefruimte)

Wat betreft slaapkamers, er is een slaapkamer voor alle mannelijke kinderen, en een voor alle meisjes. Ongehuwde volwassenen hadden een eigen slaapkamer, gehuwde koppels eveneens

er is steeds koffie, thee en fruit ter beschikking voor huisgenoten en gasten

en natuurlijk ook een grote schaal met dadels (zoals in Europa taart, koekjes of pralines bij de koffie gegeven wordt)

ook wij krijgen thee of koffie en dadels

Omdat de stamvader gestorven is, is het gebouw in 2 gedeeld, voor elk van beide zonen. Ook het andere gedeelte is te bezoeken, het is meer commercieel opgevat

in de keuken hangen er steeds waterkruiken met fris water

uitgaande van een soort noten maakt deze vrouw de olie vrij. Die wordt dan gemengd met een kruid en kan gebruikt worden voor alles en nog wat, om te drinken (medicament), als crème (wel erg vettig), ….

Een veertigtal km verder houden we halt om Bahla fort te bezoeken, het grootste fort in Oman. Dit fort is Unesco werelderfgoed sinds 1987.

het fort is zo groot dat we een heel eind verder moeten gaan om het in zijn geheel in beeld te krijgen

de enige toegang

De grond bestaat hier (en in de grote omgeving) uit rots. Gebouwen staan dus op de rots. Hier steekt de rots op het binnenplein nog boven de bodem uit

Het oudste deel van het fort is van de pre-islamtijd, dus van voor 630 n.C.

een fort binnen in een fort

Het fort werd gebruikt deels om te bewonen, deels als verdediging

er is een wirwar van gangen, kamers en gebouwen

Minder dan 20km zuidelijker bevindt zich een ander fort, ook al Unesco werelderfgoed. Het Jabrin-fort is gebouwd als paleis voor de toenmalige Imam (Oman was vroeger een Imanaat, nu een sultanaat). De imam was zowel een geestelijke als een wereldlijke leider. Het kasteel is veel eleganter ingericht dan de forten. Het werd in 1670 gebouwd door een erg vredelievende Imam. De man echter heeft er niet zo lang van kunnen genieten want zijn broer, die koos voor de wapens, doodde hem om de macht te grijpen.

de toegangsdeur bestaat uit heel dik hout

25 tot 30 cm, schatten we …

heel wat eleganter dan de forten …

grote koperen schalen om voedsel op te dienen. De mannen zaten rond die schalen (op de grond) en aten met hun handen ….

het kasteel had zijn eigen waterput, onafhankelijk van de falaj, zodat het water niet kon vergiftigd worden …. ver van de huidige vreedzame sfeer

vanuit de put was er een intern falaj-systeem

de oase net buiten het kasteel werd en wordt bevloeid door de ‘openbare’ falaj

op het plafond boven de trappen staan verzen uit de koran

er was een bibliotheek. Hier kregen studenten les in filosofie, islam, poëzie, geneeskunde, astronomie, wiskunde, wetenschappen, geschiedenis, … . De lessen en de boeken waren gratis, betaald door de imam. Vele wijzen uit die tijd kregen hier les

in belangrijke kamers is het plafond bekleed met beschilderd teakhout

koperen verlichtingsarmaturen, vroeger met kaarsen

Jabrin is het laatste stadje voordat de woestijn richting zuiden in de plaats komt van oase, meer dan 800 km ver

zicht vanaf het dakterras naar de lager gelegen verdiepingen

Ons laatste bezoeken op zijn is uit een heel andere tijd en cultuur.

onze rit gaat verder langs het Hajar gebergte

 In Al Ayn bevinden zich een aantal structuren in de vorm van een zeer grote bijenkorf, gebouwd uit vrij platte stenen, en worden bijenkorf-graven genoemd. Ze dateren uit het derde millennium v.C en zijn dus ongeveer 5000 jaar oud, ouder dan de piramides in Egypte.
De gebouwen waren ooit 8m hoog en 5m in doorsneden, nu zijn ze maar 3m hoog meer. 

de graven op afstand gezien

Men heeft hier spaarzaam menselijke resten gevonden en gedateerd. Hierdoor weet men dat er gedurende 1500 jaar mensen in begraven zijn. Maar of deze graven nog andere functies hadden en waarom men deze vorm bouwde, of welke mensen er begraven werden, … daar heeft men het raden naar. Er bestond toen nog geen schrift of wat er op moest gelijken.

de graven staan op een rij op een lage kam, opening naar het oosten

Er staat langs de weg geen verwijzing naar Al Ayn graven. Ter plekke, zien we de graven wel op een rotskam, maar hoe er geraken is even zoekwerk. We houden halt bij een groepje mannen bij de moskee. Ze zien blijkbaar zelden een westerse vrouw, want de meesten duiken hun auto’s in. Enkelen blijven toch staan en we krijgen wat info hoe we er zouden geraken. We rijden een wadi door, klimmen die weer uit en houden dan halt bij de tweede wadi. Omdat er dan heel veel grote losse stenen liggen, gaan we verder te voet. Uiteindelijk, na wat klimwerk komen we bij de graven. Geen hek, geen bewaker, niemand. Hier komt nog zelden een westerse toerist, te ver van hotels verwijderd …

nu van dichtbij

Net voor de zon achter de bergen verdwijnt , is het mooiste moment van de dag om foto’s te nemen.

’s morgens zou er tegenlicht zijn,

Als achtergrond is er de rotskam van de Jebel Misht, de enige kalksteenrotskam in de grote omgeving.

Nadien vinden we snel een plaats om onze tent op te zetten, tussen de keien en stenen, op een vlakke plaats.

In Bat staan er nog meer van deze graven, ze zijn meer vervallen. Hier is evenmin een wegwijzer, geen toegang, wel een omheining met een open poort.  Beiden zijn Unesco werelderfgoed!

een heel dikke muur, misschien niet massief ….

om een beeld van de grootte te hebben

archeologische site …..

steenhopen op de stenen ….

We rijden verder naar Buraima waar een nieuw verhaal start.

het Hajargebergte blijft onze leidraad ….